Wstęp: Istnieje niewiele danych dotyczących epidemiologii śródmiąższowych chorób płuc (ILDs) w Polsce. Celem pracy była ocena częstości występowania ILDs z uwzględnieniem niewydolności oddychania i śmiertelności szpitalnej wśród chorych hospitalizowanych w latach 2000–2009 na oddziale pulmonologicznym Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Radomiu.
Materiał i metody: Przypadki zidentyfikowano na podstawie analizy danych 20,481 pacjentów hospitalizowanych w okresie 10 lat (2000–2009) na oddziale pulmonologicznym Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Radomiu. Oddział ten był w badanym okresie jedynym oddziałem pulmonologicznym dla regionu dawnego województwa radomskiego liczącego około 630,000 mieszkańców w wieku powyżej 14 lat. Region ten obejmował mieszaną populację miejska i wiejską, w badanym przedziale czasu liczebność populacji nie ulegała większym zmianom. Rozpoznanie ILDs stawiano na podstawie danych klinicznych, laboratoryjnych, badania czynności płuc, tomografii komputerowej płuc o wysokiej rozdzielczości (HRCT) oraz, w części przypadków, wyników biopsji płuca. Stosowano kryteria klasyfikacji ICD-10.
Wyniki: ILDs rozpoznano u 554 chorych, podczas 708 hospitalizacji. Średnia liczba hospitalizacji na jednego pacjenta wynosiła 1.3 (1–11). Stanowiły one 3.5% ogółu hospitalizacji na oddziale chorób płuc w badanym okresie 2000–2009. W analizowanych okresach 5-letnich, liczba hospitalizacji z powodu ILDs wzrosła niemal o 20% (z 10.7 na 100,000 ludności w latach 2000–2004 do 12.8/100,000 w latach 2005–2009). Najczęstszymi rozpoznaniami wśród ILDs były śródmiąższowe zapalenia płuc, z włóknieniem (J84)—55.7%, (w tym, samoistne śródmiąższowe włóknienie płuc—J84.1—27.5%) oraz sarkoidoza (D86)—25%. W okresie objętym obserwacją wzrost hospitalizacji dotyczył chorych na D86 (+55%) oraz J84 (+39%), natomiast w grupie pylic (J60–J68) obserwowano spadek liczby notowanych przypadków o 38%. Mężczyźni chorowali 1.5 raza częściej niż kobiety. Różnice zachorowań w zależności od płci były nieznaczne w sarkoidozie (D86) i włóknieniach śródmiąższowych (J84)—1.2/1, wyraźne zaś dla włóknień popromiennych i polekowych (J70)—4.7/1 oraz dla pylic (J60–J68)—7.1/1. Niewydolność oddychania stwierdzono u ponad 50% chorych na włóknienie płuc i pylice, natomiast rzadko—u chorych na sarkoidozę (7%). W badanym materiale 6,3% chorych zmarło w czasie hospitalizacji. Śmiertelność była najwyższa w grupie zapaleń śródmiąższowych i włóknień (4.3%), zaś niska wśród chorych na sarkoidozę (0.18%). Nieskorygowany wskaźnik zapadalności na wszystkie ILDs w populacji osób powyżej 14. roku życia, wyliczony na podstawie prezentowanego materiału, wynosił 8.8/100,000 dla wszystkich ILDs, 5/100,000 dla J84 (w tym: 2.5 dla J84.1; 0.3 dla organizującego się zapalenia płuc [OZP] i innych rzadkich chorób), 2.3/100,000 dla D86, 1/100,000 dla J60–J68, 0.2/100,000 dla J70 oraz 0.3/100,000 dla włóknień w przebiegu chorób układowych tkanki łącznej (J99). Odpowiednie wyliczone wskaźniki 10-letniego rozpowszechnienia wyniosły: 87.7/100,000 dla wszystkich ILDs, 50/100,000 dla J84 (w tym 25.5/100,000 dla J84.1, 3/100,000 dla OZP i innych rzadkich chorób), 23.1/100,000 dla D86, 9.8/100,000 dla J60–J68, 2.1/100,000 dla J70 i 2.7/100,000 dla J99.
Wnioski: Wyniki dotyczące zapadalności na ILDs uzyskane w naszym badaniu są niższe niż wyniki z ostatnio publikowanych badań europejskich. Badanie opierało się wyłącznie na danych z hospitalizacji w jednym ośrodku pulmonologicznym, co najprawdopodobniej spowodowało niedoszacowanie rzeczywistej zapadalności na ILDs w rodzimej populacji. Z drugiej strony, dane dotyczące 10-letniego rozpowszechnienia ILDs odpowiadają danym ze światowego piśmiennictwa.
Full article
